Onderhouden en wijzigen van een rijksmonument
Bij het onderhouden en restaureren van uw rijksmonument krijgt u te maken met verschillende wetten en regels.
Meestal heeft u een omgevingsvergunning nodig. U heeft deze vergunning nodig voor grote werkzaamheden zoals een verbouwing, maar ook voor bijvoorbeeld het schilderen van de gevel. Ook bijgebouwen, erfbeplanting en tuinaanleg kunnen zijn beschermd. Sommige kleine werkzaamheden mag u zonder vergunning uitvoeren, dat noemen we vergunningsvrij bouwen. In de omschrijving van het monument staat welke onderdelen van het monument eventueel zijn uitgesloten van bescherming.
Voor veel werkzaamheden heeft u een omgevingsvergunning nodig. Een aanvraag omgevingsvergunning voor bouwen moet onder andere voldoen aan de redelijke eisen van welstand. Dit zijn voorschriften waaraan het uiterlijk van bouwwerken moet voldoen. Voldoet uw bouwplan niet aan deze voorschriften, dan kan de omgevingsvergunning u worden geweigerd.
Bij het beoordelen van het uiterlijk, wordt de gemeente geadviseerd door een Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit (commissie). Deze commissie adviseert de gemeente over de integrale kwaliteit van de woon- en leefomgeving. Als er sprake is van erfgoed en cultuurhistorische waarden beoordeelt de commissie of de plannen deze waarden respecteren.
Bij bepaalde ingrepen aan een (archeologisch) rijksmonument is de gemeente bovendien verplicht om advies te vragen aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De 'Wegwijzer advies omgevingsvergunning' laat stap voor stap zien wat daarbij nodig is.
Check of een vergunning nodig is
Weet u niet zeker of er voor uw werkzaamheden een vergunning nodig is? Controleer dan eerst of u hiervoor een vergunning nodig hebt en vraag deze, zo nodig, online aan via het Omgevingsloket.
Financiering rijksmonumenten
Voor eigenaren van rijksmonumenten zijn vanuit het rijk speciale gunstige regelingen voor monumenten. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het Nationaal Restauratiefonds hebben samen een speciale site over de financiering voor monumenten.
Eigenaren kunnen ook rijkssubsidie aanvragen voor herbestemmingsmogelijkheden van een pand, verduurzaming en wind- en waterdichtmaatregelen. Ook is er de Subsidieregeling instandhouding monumenten (Sim) voor rijksmonumenten die geen woonhuis zijn. Zoals een kerk, molen of fabriek. Ook groene en archeologische monumenten vallen onder deze subsidieregeling.
Vanuit Provincie Limburg zijn er twee nieuwe subisidieregelingen die geldig zijn t/m 15 december 2027.
Subsidie Monumenten 2024-2027 (Nadere subsidieregels Restauratie Monumenten 2024-2027)
De regeling is gericht op de restauratie van monumenten waarbij sprake is van een urgente restauratieopgave met als oogmerk dat de cultuurhistorische waarde van het monument behouden blijft en het monument een duurzame functie voor de toekomst heeft. Eventueel in combinatie met de verbetering van de duurzaamheid. Hierbij is ook het vertellen van het verhaal van het monument in zijn omgeving van belang.
De Kerkenregeling 2024-2027:
De regeling is gericht de restauratie en/of de herbestemming van monumentale kerken, eventueel in combinatie met de verbetering van de duurzaamheid en/of de verbetering van de toegankelijkheid ervan. Hierbij is het vertellen van het verhaal van het monument in zijn omgeving van belang.