Koploper Brunssum-Noord

In Brunssum-Noord gaan we als voorbeeld gelden voor andere wijken in Nederland. Het gaat in eerste instantie om huur- en particuliere woningen in de Europalaan, de Kennedylaan, de Henri Dunantstraat en een deel van de etagewoningen aan de Ridder Dirkstraat. Later kunnen ook particuliere woningbezitters en andere vastgoedeigenaren aansluiten.

Verschillende partijen staan klaar om samen met bewoners de wijk om te bouwen naar één van de eerste bestaande wijken die alleen nog maar gebruik maakt van duurzame energiebronnen. De weg daar naar toe is nieuw en zullen we samen moeten “uitvinden”. Maar gelukkig hebben we te maken met vakkundige en ervaren partijen, zoals Weller en Mijnwater B.V..

De Rijksoverheid ziet in Brunssum-Noord één van de koplopers van Nederland, één van de 27 zogenaamde Proeftuinen Aardgasvrije wijken. Dat betekent dat de gemeente een bijdrage van ruim vier miljoen euro krijgt van het Rijk, om te helpen om van Brunssum-Noord een duurzame, gezonde en  toekomstbestendige wijk te maken. Geld dat het makkelijker maakt om voor iedereen een prettig en betaalbaar alternatief voor aardgas aan te bieden.

Samen met de wijk

Hoe haal je een hele wijk van het aardgas af? Dat is geen eenvoudige opgave. Daarvoor hebben we elkaar nodig. Gemeente Weller en Mijnwater B.V. starten hier nu mee. Maar bewoners, ondernemers en exploitanten van commercieel en maatschappelijk vastgoed zijn belangrijke medespelers. Daarom gaan we met elkaar het gesprek aan. In  2019 nodigen we alle partijen  en bewoners uit om samen na te denken hoe we deze taak gaan volbrengen.

Geen gas, wat dan wel?

De gaskraan kan natuurlijk pas dicht als er een goed alternatief is. In Nederland zijn hiervoor verschillende technieken en systemen ontwikkeld: zoals; warmtenetten, elektrische oplossingen of biogas. Mede dankzij ons mijnverleden is er in onze regio een heel bijzonder circulair energienet  ontwikkeld. Daarmee kan zowel warmte als koude worden geleverd.

• Warmtenetten

Een warmtenet is een netwerk van leidingen onder de grond, waardoor warm water stroomt. Dat warme water, afkomstig van een warmtebron in de buurt, kan worden gebruikt om huizen te verwarmen.

• Elektrische oplossingen

Je kunt je huis ook met elektrische apparaten verwarmen. Je gebruikt dan bijna in alle gevallen een warmtepomp. Die verwarmt je huis als een soort ‘omgekeerde koelkast’.

• Biogas

Biogas is een gas dat wordt geproduceerd door de vergisting van mest of andere afvalproducten. In een woning werkt biogas exact hetzelfde als aardgas voor verwarmen en koken, maar de herkomst van biogas is duurzaam.

• Circulair energiesysteem

Met een circulair energiesysteem worden duurzame energiestromen voortdurend goed op elkaar afgestemd en uitgewisseld. Via een leidingnetwerk wordt restwarmte van bijvoorbeeld de koelingen in lokale supermarkten getransporteerd naar woningen. Het systeem maakt ook gebruik van warmte of koude die vrijkomt bij de industrie Tot nu gaat die restwarmte en -koude verloren. Vraag en aanbod worden steeds op elkaar afgestemd. Warmte en koude kunnen tijdelijk worden opgeslagen in onder andere het mijnwater in de oude mijngangen. Met dit systeem kan de woning in de zomer ook gekoeld worden.

Deze technologie is ontwikkeld door Mijnwater B.V. en is (nog) uniek in Nederland.

Mijnwater in Brunssum-Noord

Wanneer je kijkt naar het vastgoedbestand in de wijk, dan zie je hoogbouwwoningen en grondgebonden eengezinswoningen, en er zijn verschillende winkelpanden en maatschappelijke voorzieningen. Het gaat om 525 huurwoningen en zo’n 330 particuliere woningen of gebouwen. Een circulair energiesysteem kan de hele wijk van warmte én koude voorzien. Mijnwater B.V. is gespecialiseerd in het aanleggen en beheren van zo’n circulair energiesysteem. Ze maken gebruik van energie die uit de oude (met water gevulde) mijngangen wordt gehaald, maar ze gebruiken ook andere bronnen zoals restwarmte van bijvoorbeeld supermarkten en grote productiebedrijven. In elk geval maakt Mijnwater B.V. gebruik van duurzame bronnen. En als het even kan zijn dat lokale bronnen. Het mijnwater dient in veel gevallen als buffer.

In Brunssum-Noord wordt zo’n circulair energiesysteem aangelegd! Daarmee ligt er een basis waar iedereen in de wijk gebruik van kan maken.  

Waarom kiezen voor een circulair energiesysteem als vervanging voor aardgas:

• Het systeem biedt zowel warmte als koelte.
• Altijd voldoende en veilig warm tapwater beschikbaar.
• Bij de toepassing van mijnwatertechnologie, wordt ook de isolatie van de woning naar een optimaal niveau gebracht. Dat verhoogt het comfort in de woning.
• Goede ventilatie zonder tocht, zodat het binnenklimaat van de woning prettig en comfortabel is.
• Gasvrij wonen is veiliger. Geen open vlam en geen risico op onbedoeld gas open laten staan.
• Circulair energiesysteem benut de duurzame bronnen uit de eigen regio. Geen afhankelijkheid van ver weg gelegen bronnen of internationale spanningen.
• Aardgas wordt de komende jaren fors duurder.
• Er gaat veel minder energie verloren.
• Een duurzame en gezonde toekomst voor de inwoners van Brunssum-Noord.
• Klimaatverandering tegengaan; voor onszelf goed, maar zeker ook voor de generaties na ons.

Wie kan meedoen?

• Huurders Weller
• Particuliere woningeigenaren
• Exploitanten van commercieel en maatschappelijk vastgoed

Koken zonder gas

Wanneer de gaskraan dicht gaat, werkt ons vertrouwde gasfornuis niet meer. Ook daar zullen we dus naar een goed alternatief moeten. Met de huidige inductiekookplaten is dat geen probleem meer. Ze reageren razendsnel op de warmtevraag en koelen ook erg snel af zodra je ze uit zet. Wel zo veilig als je kleine kinderen hebt. Maar ook het feit dat niemand meer onbedoeld het gas kan laten aanstaan is een geruststellende gedachte (de inductieplaat schakelt automatisch uit als er geen pannen opstaan).

Zoveel mogelijk combineren

• Huurders

De woningen van Weller staan op de nominatie om over enige tijd te worden gerenoveerd, zodat de woningen weer helemaal van deze tijd zijn. Weller onderzoekt hoe de flats in Brunssum-Noord levensloopbestendig gemaakt kunnen worden. Daarbij zijn duurzaamheid, comfort en betaalbaarheid voor de huurder belangrijke uitgangspunten.

De overstap naar de duurzame vorm van verwarmen en koken neemt Weller nu meteen mee in de renovatieplannen. Bij zo’n renovatie worden de huurders altijd intensief betrokken. Dat zal ook nu het geval zijn. Weller start de overleggen met bewoners in de komende periode op.

• De wijk

Voor de aanleg van het leidingennet moet Mijnwater B.V. uiteraard graven. Als er andere werkzaamheden in de openbare ruimte zijn, worden deze zoveel mogelijk met de werkzaamheden van Mijnwater gecombineerd, zodat straten en stoepen (als het even kan) maar één keer open hoeven.